Trwa Tydzień Mediacji - Wiadomości - Komenda Powiatowa Policji w Bieruniu

Korzyść z porozumienia

Tygodniowi Mediacji przyświeca prosta idea: warto rozmawiać, bo czasami zwykła rozmowa może zdziałać cuda. Nie wszystkie sprawy muszą trafiać do sądu - spróbujmy przy pomocy bezstronnego i neutralnego mediatora uzgodnić warunki pogodzenia się.

- Zależy nam na tym, by propagować polubowną formę rozwiązywania sporów przez samych ich uczestników. Mediacja jest szybsza i tańsza od procedur sądowych. Porozumienie daje też stronom pewność, że rozwiązanie ich sporu jest ostateczne - mówi Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Łukasz Piebiak.

Spotkanie z mediatorem

W całym kraju dojdzie do spotkań, konferencji oraz seminariów poświęconych zagadnieniom mediacji. Można spotkać się z mediatorami i uzyskać praktyczne informacje o tym, co zrobić, żeby skorzystać z mediacji, jak przebiega postępowanie mediacyjne i jakie przynosi korzyści. Dyżury mediatorów organizowane są w sądach, prokuraturach, komisariatach policji, siedzibach organizacji pozarządowych i w placówkach oświatowych.

W tegoroczny Tydzień Mediacji włączyło się wiele instytucji i środowisk, m.in. sędziowie, prokuratorzy, funkcjonariusze Służby Więziennej, policjanci, kuratorzy sądowi, adwokaci, radcowie prawni, notariusze, komornicy oraz pracownicy placówek oświatowych. Wielki wkład w organizację Tygodnia mają też mediatorzy i ośrodki mediacyjne.

Prawo do mediacji

W ubiegłym roku z akcji skorzystało blisko 1100 dzieci i młodzieży (skierowane były do nich działania edukacyjne promujące mediację) oraz ok. 3000 osób dorosłych, z których znaczna część skorzystała z dyżuru mediatora.

Obchody Międzynarodowego Dnia Mediacji oraz Tygodnia Mediacji przebiegają pod hasłem: „Masz prawo do mediacji”.

Postępowanie mediacyjne w sprawach karnych

Postępowanie mediacyjne daje stronom możliwość współdecydowania w swojej sprawie. Pozwala poznać i zrozumieć stanowisko drugiej strony. Ułatwia wzajemne relacje między pokrzywdzonym a sprawcą przestępstwa po popełnieniu przestępstwa i umożliwia wspólne funkcjonowanie w społeczeństwie bez poczucia krzywdy czy zagrożenia.

Pozytywnymi aspektami w procesie mediacji jest wypracowanie przez strony przy udziale mediatora satysfakcjonującej ugody, a przede wszystkim uzyskanie szybkiego naprawienia szkody i zadośćuczynienia dla pokrzywdzonego za doznaną krzywdę od sprawcy przestępstwa z pominięciem prowadzenia postępowania egzekucyjnego.

Dlaczego mediacja?

Postępowanie mediacyjne jest alternatywnym, pozasądowym sposobem rozwiązywania konfliktów pomiędzy ludźmi. Mediator jako bezstronna i neutralna osoba, profesjonalnie przygotowana do pełnienia swej roli, wspomaga i ułatwia komunikację między stronami pozostającymi w konflikcie lub sporze. Pomaga też wybrać najlepsze, wypracowane i zaakceptowane przez obie strony rozwiązanie.

Nieformalność i szybkość postępowania.

Proces mediacji daje stronom możliwość szybkiego zakończenia sporu, bez konieczności udziału w długim i stresującym postępowaniu sądowym.

Niższe koszty

Postępowanie mediacyjne to niższe koszty w porównaniu do tych, jakie ponosimy w ramach postępowania procesowego (opłaty sądowe, koszt zastępstwa procesowego, nieobecność w pracy w czasie rozprawy itp.). To również mniejsze koszty emocjonalne i oszczędność czasu.

Wyłączny wpływ stron na rozstrzygnięcie sporu

W postępowaniu mediacyjnym Strony decydują o sposobie rozstrzygnięcia swojego konfliktu. Zadaniem mediatora jest ułatwianie komunikacji pomiędzy nimi. Pozostaje on neutralny w stosunku do przedmiotu sporu, nie sugeruje rozwiązań, nie ocenia, nie staje po żadnej ze Stron.

Obustronna satysfakcja z rozwiązania sporu

W odróżnieniu od innych sposobów rozwiązywania konfliktów, mediacja bazuje na przekonaniu, że możliwe jest doprowadzenie do wzajemnej wygranej, czyli do zaspokojenia istotnych dla obu Stron potrzeb i interesów. Wspólna, dobrowolna praca nad osiągnięciem porozumienia wzbudza w nich poczucie odpowiedzialności za wypracowane rozwiązanie i zwiększa jego skuteczność.

Zapewnienie dyskrecji w procesie mediacyjnym

Postępowanie mediacyjne odbywa się na neutralnym gruncie, bez udziału osób trzecich (sędzia, ławnicy, adwokaci, świadkowie, biegli itp.), w przeciwieństwie do procesów sądowych. Bezstronny i neutralny mediator gwarantuje zachowanie poufności. W sporach rodzinnych, sąsiedzkich, czy pracowniczych cenna jest możliwość spokojnej rozmowy w kameralnym gronie, bezpośrednio zainteresowanych, co zwiększa jej komfort. Strony mają pewność, że fakt uczestniczenia w postępowaniu mediacyjnym, jego przebieg i wynik nie przedostanie się do osób postronnych, jest to istotne tym bardziej, gdy ludzie cały czas pozostają w tym samym środowisku. Dyskrecja w rozwiązaniu problemu stanowi istotną wartość także dla przedsiębiorców przypadku konfliktu gospodarczego, z uwagi na zachowanie tajemnicy handlowej oraz wizerunek firmy.

Postępowanie mediacyjne w sprawach karnych regulują przepisy:

1.Kodeksu postępowania karnego w art. 23 a, 40-42, 107, 492-494, 619 §2;

2.Kodeksu karnego w art. 53, 59a, 66

3.Kodeksu wykroczeń w art. 45

4.Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 07.05.2015 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 716).

Postępowanie mediacyjne jest dobrowolne. Sąd lub referendarz sądowy, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator lub inny organ prowadzący to postępowanie, może z inicjatywy lub za zgodą oskarżonego i pokrzywdzonego skierować sprawę do instytucji lub osoby do tego uprawnionej w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego między pokrzywdzonym i oskarżonym, o czym się ich poucza, informując o celach i zasadach postępowania mediacyjnego, w tym o treści art. 178a. (art. 23a § 1 kpk).

W przypadku niewyrażenia zgody na rozpoczęcie lub kontynuowanie mediacji przez którąś ze stron postępowania, mediacja zostaje przerwana.

Postępowanie mediacyjne prowadzi się w sposób bestronny i poufny (art. 23a § 7 kpk). Uzyskane w jego trakcie informacje nie mogą być wykorzystywane ani przez mediatora, ani na użytek dalszego postępowania karnego.

Sąd lub referendarz sądowy, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator lub inny organprowadzący to postępowanie, w postanowieniu o skierowaniu sprawy do mediacji powołuje do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego instytucję lub osobę do tegu uprawnioną spośród osób wpisanych do wykazu, prowadzonego w sądzie okręgowym w oparciu o przepisyRozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 07.05.2015 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych (Dz.U. 2015 r, póz. 716). W wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych potrzebą skutecznego przeprowadzenia postępowania mediacyjnego, można powołać do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego w konkretnej sprawie instytucję albo osobę spoza wykazu zgłaszającą taką gotowość, jeżeli spełnia warunki, o których mowa w § 3 pkt 1–3 lub § 4 pkt 1–7 powyższego Rozporządzenia.

Lista mediatorów wpisanych do wykazu przez Prezesa Sądu Okręgowego w Gdańsku dostępna jest na stronie internetowej Sądu Okręgowego w Gdańsku.

Postępowanie mediacyjne nie powinno trwać dłużej niż miesiąc, a jego okresu nie wlicza się do czasu trwania postępowania przygotowawczego. (art. 23a § 2 kpk).

Po przeprowadzeniu postępowania mediacyjnego mediator sporządza sprawozdanie z jego wyników. Sprawozdanie wraz z ewentualną zawartą przez strony ugodą, mediator przedstawia organowi, który skierował sprawę do postępowania mediacyjnego. Sprawozdanie nie zawiera treści wypowiadanych przez strony podczas postępowania mediacyjnego, a jedynie:

1) sygnaturę sprawy;

2) imię i nazwisko mediatora lub nazwę instytucji powołanej do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego;

3) informację o wynikach postępowania mediacyjnego (czy zawarto ugodę, czy też do zawarcia ugody nie doszło);

4) podpis mediatora.

Art. 107. § 1. Sąd lub referendarz sądowy nadaje na żądanie osoby uprawnionej klauzulę wykonalności orzeczeniu podlegającemu wykonaniu w drodze egzekucji.

§ 2. Orzeczenia nakładające obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz nawiązkę orzeczoną na rzecz pokrzywdzonego uważa się za orzeczenia co do roszczeń majątkowych, jeżeli nadają się do egzekucji w myśl przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do obowiązku wynikającego z ugody zawartej przed sądem lub referendarzem sądowym, a także ugody zawartej w postępowaniu mediacyjnym.

§ 4. Sąd lub referendarz sądowy odmawia nadania klauzuli wykonalności ugodzie zawartej przed mediatorem, w całości lub w części, jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Ugoda mediacyjna zawarta w sprawie z oskarżenia publicznego jest dokumentem zawierającym zgodne deklaracje stron, co do sposobu zakończenia sprawy. Nie ma ona mocy prawnej, stąd też w sprawie takiej musi zostać wydany wyrok. Treść ugody mediacyjnej sąd bierze jednak pod uwagę przy rozstrzygnięciu sprawy karnej, co może skutkować dla sprawcy:

• nadzwyczajnym złagodzeniem kary (art. 60 § 2 pkt 1 kk);
• odstąpieniem od wymierzenia kary, a nawet od obligatoryjnego orzeczenia środka karnego we wszystkich wskazanych w ustawie przypadkach;
• uwzględnieniem wniosku oskarżonego o dobrowolne poddanie się karze (art. 387 kpk);
• uznaniem faktu zawarcia ugody jako okoliczności łagodzącej przy wymiarze kary.

W sprawie z oskarżenia prywatnego zawarcie ugody w postępowaniu mediacyjnym skutkuje umorzeniem postępowania karnego. W toku posiedzenia pojednawczego lub w wyniku mediacji dopuszczalne jest pojednanie się obejmujące również inne sprawy z oskarżenia prywatnego, toczące się pomiędzy tymi samymi stronami. Równocześnie z pojednaniem strony mogą zawrzeć ugodę, której przedmiotem mogą być również roszczenia pozostające w związku z oskarżeniem. (art. 492 - 494 kpk).

Koszty postępowania mediacyjnego nie obciążają w żadnym zakresie stron postępowania. Ponosi je Skarb Państwa, (art. 619 § 2 kpk).

(Źródło: MS, KWP Katowice)